یادمان جانباختگان زمینلرزه ۲۵ شهریور ۱۳۵۷ طبس
تاریخ انتشار: ۲۵ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۲۸۱۱۰
البته در خود شهر طبس در هنگام حادثه حدود ۱۲۰۰۰ نفر ساکن بودند که حدود نیمی از آنها کشته شدند. این یکی از بیشترین میزانهای تلفات در هنگام زلزله –که در نیمه شب هم رخ نداده-در یک شهر است. این در حالی است که در زمینلرزه بم که در ساعت ۵:۲۵ بامداد با بزرگای ۶.۵ در شهری با حدود ۸۰ هزار جمعیت رخ داد، حدود ۳۳ هزار نفر کشته شدند (حدود ۴۰ درصد).
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تلفات بالای انسانی زلزله طبس در شرایطی رخ داد که شهر تاریخی طبس و همه بناهای تاریخی آن عملا نابود شد و پس از رخداد زلزله اثری از آن شهر زیبای تاریخی حاشیه کویری مرکزی ایران باقی نماند.
در زمانی که زلزله طبس رخ داد کشور در روزهای بعد از کشتار جمعه سیاه در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ در تلاطم انقلاب اسلامی قرار داشت. بعد از وقوع زمینلرزه نیز شایعات و افسانههایی مبنی بر طبیعی نبودن زلزله طبس و ربط آن به افسانه زبالههای هستهای دفن شده، یا انفجار عمدی در نزدیکی طبس از سوی آمریکا یا شوروی) بر سر زبانها افتاد که تا سالها بعد نیز حتی در بازدیدی که نگارنده در آبانماه ۱۳۷۳ و آذر ماه ۱۳۷۵ ، و شهریور ۱۳۸۷ از طبس داشت چنین داستانهایی از بعضی از ساکنان طبس شنیده میشد.
اینجا باید تاکید کنم که مطالعه نگاشتهای این زلزله کاملا نشان میدهد که رخدادی طبیعی بوده که کانون آن در ژرفای (عمق) حدود ۱۰ کیلومتری سطح زمین قرار داشته است، و سازوکار آن نیز با دقت تعیین شد که ترکیبی از فشاری و امتداد لغز و نشان میدهد که این زلزله یک زلزله کاملا طبیعی با دلیل گسیختگی در گسل طبس در طول حدود ۸۰ کیلومتر بوده است. مهمترین نگاشت لرزه نگاشت زلزله طبس ، شتابنگاشت آن بود که در ایستگاه شتابنگاری که از سوی زنده یاد مهندس علی اکبر معین فر در محل بیمارستان شیر و خورشید طبس نصب و راه اندازی شده بود، ثبت شد.
بررسی شتابنگاشت زلزله طبس که تا سالها بعد از مهمترین نگاشت زلزله ثبت شده در نزدیک یک گسل زمینلرزه ای در دنیا و با بزرگای بیش از ۷ بود، و در طراحی های سازه های مهم بسیار از آن استفاده شد و همچنان می شود، نشان میدهد که هم از نظر ژرفای رخداد و هم ساز و کار آن و اثر سطحی گسلش، پدیده کاملا زمین شناختی بوده و به هیچ عنوان هیچ فعالیت بشری نه میتوانسته آن را ایجاد کند و نه آن را (به هیچ ترتیبی) تحریک کند. یادآوری می شود که نگاشت زلزل ه۱۳۵۷ طبس بزرگترین
نکتهای که در مورد زلزله طبس باید بر آن تاکید کرد آن است که رخداد آن در زمان دولت کوتاه مدت شریف امامی بود و بازسازی زلزله طبس به زمان اوج انقلاب اسلامی و سپس، برقرار دولت موقت مهندسس بازرگان و سالهای اول انقلاب اسلامی و سپس جنگ تحمیلی مربوط شد. در چنین زمانی و بر پایه گزارشهای موجود بازسازی کامل شهر طبس عملا تا سال ۱۳۶۱ و در زمانی که کشور در گیر جنگ تحمیلی هم شده بود، طول کشید. همه اینها موجب شده بود که زلزله طبس و بازماندگان آنها در شرایط بدی هم از نظر رخداد ناگهانی این سانحه مهم قرار گرفتند و هم از نظر آنکه تا سالها بعد از رخداد زلزله، اولویتهای اصلی در کشور مسائل دیگری غیر از موضوع زلزله باشد.
از سوی دیگر آمار سرشماری ۱۳۸۵ نشان میدهد که شهرستان طبس و حومه در این سال در حدود ۳۰هزار نفر جمعیت داشته است. این موضوع نشان میدهد که شهرستان طبس بعد از زلزله طبس علاوه برآنکه حدود ۴۰ درصد از ساکنان خود را از دست داده است، ولی در سه دهه بعد از زلزله نیز روند مهاجرت به نحوی بوده که جمعیت سه دهه بعد از رخداد نیز به جمعیت قبل از زمینلرزه ۱۳۵۷ نرسیده است.
زلزله طبس از نظر نگاشت شتابنگاری نیز همچنان و پس از ۳۵ سال مهمترین و شدیدترین نگاشت ثبت شده شتابنگاری ایران را از سال ۱۳۵۳ تا کنون در برجای گذاشته است. انرژی و دوام جنبش نیز همچنان نگاشت لرزه اصلی ثبت شده در محل ساختمان شیر و خورشید سرخ طبس قوی ترین نگاشت ثبت شده در ایران است. همه اینها نشان میدهد که در شرایط نزدیک به گسل (اثر سطحی گسل زمینلرزهای طبس از حدود ۵ کیلومتری شرق طبس عبور کرد)، چه اتفاق شدید و فاجعه باری رخ داده است.
نگارنده با مطالعه نگاشتهای زلزله طبس و اثر حوزه نزدیک گسل که به وضوح در این نگاشتها دیده می شود بر این باور است که حتی اگر ساختمان بلند مرتبه نیز در طبس وجود داشت، از ویرانی و تخریب در اثر رخداد زلزله طبس در امان نمی ماند.
یادآور میشوم در بازسازی طبس، شهر کاملا تغییر چهره داد و امروزه متاسفانه اثری از میراث تاریخی و فرهنگی گذشته طبس جز در عکسها و یادهای مردمان بازمانده از زلزله باقی نمانده است. ولی قطعا مهمترین سرمایه ای که از بین رفت، جان عزیز حدود ۱۵ هزار نفر از هم میهنانمان بود که به روان همه آنها درود میفرستیم.
*زمین شناس و استاد پژوهشگاه زلزلهشناسی
کد خبر 1300038منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: مهدی زارع باشگاه استقلال عربستان آرامکو ایالات متحده آمریکا لیگ برتر نوزدهم سینمای ایران باشگاه پرسپولیس دونالد ترامپ بازیگران سینما و تلویزیون ایران شهرداری تهران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۲۸۱۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۴ هزار کردستانی به مراسم سالگرد ارتحال امام راحل اعزام میشوند
به گزارش خبرنگار مهر، سرهنگ سعید شعبانی پیش از ظهر دوشنبه در جلسه قرارگاه راهیان نور کردستان با بیان اینکه سال گذشته ۳ هزار نفر به مراسم ارتحال امام اعزام شدند، اظهار کرد: امسال چهار هزار نفر از کردستان برای شرکت در مراسم ارتحال امام (ره) اعزام میشوند.
وی بیان کرد: سال گذشته دستگاههای متولی متعهد به تأمین ۷۱ اتوبوس برای اعزام زائران و شیفتگان حضرت امام (ره) به مرقد ایشان بودند چه برخی از دستگاهها به تعهدات خود عمل نکردند.
معاون هماهنگ کننده سپاه بیتالمقدس یادآور شد: برای اعزام زائران به مراسم ارتحال امام (ره) ۶۰ درصد هزینهها در زمینه تأمین اتوبوس برعهده ادارات و ۴۰ درصد مابقی نیز به عهده استانداری و سازمان مدیریت و برنامهریزی است.
شعبانی همچنین به اردوی راهیان نور پرداخت و اضافه کرد: سال گذشته ۵۲ هزار نفر از یادمانهای شهدا در مریوان، سروآباد، بانه و سنندج بازدید کردند.
وی اضافه کرد: همچنین ۲۵ هزار نفر نیز از استان کردستان در سال گذشته به یادمان شهدا در جنوب اعزام شدند.
کد خبر 6098055